تعیین کارایی و رتبهبندی شعب بانک سامان با استفاده از روش DEA با رویکرد کارت امتیازی متوازن
چکیده
هدف: در این پژوهش به ارزیابی کارایی و رتبهبندی شعب بانک سامان با بهرهگیری از روش تحلیل پوششی دادهها و با رویکرد کارت امتیازی متوازن پرداخته شده است.
روششناسی پژوهش: تحلیل پوششی دادهها بهعنوان یک روش ناپارامتری برای اندازه گیری راندمان یا كارایی، همیشه از مباحث مهم مدیریت بوده است كه بر اساس توانمندی خود میتواند مقادیر كارایی را بر اساس اعداد و ارقام بیان نماید در این مقاله سعی شده است از کارت امتیازی متوازن بهعنوان ابزاری برای طراحی شاخصهای ارزیابی عملكرد در راستای استراتژی سازمان و از تحلیل پوششی دادهها بهعنوان ابزاری برای ارزیابی عملكرد استفاده شود و در نهایت یک یک مدل تلفیقی کارت امتیازی متوازن-تحلیل پوششی دادهها برای ارزیابی شعب بانک سامان ارایه خواهیم نمود. پس از اجرای مدل در دو ماهیت خروجی و ورودی، علاوه بر محاسبه میزان کارایی بر اساس چهار حوزه کارت امتیازی متوازن، میزان منابع مازاد مصرف و کمبود تولید را برای هریک از واحدها تا رسیدن به مرز کارایی بیشترین اندازه مقیاس بهرهوری بایستی میداشتند نیز محاسبه گردیده که نتایج برای مدیریت ارشد سازمان در تصمیمگیریها سازنده میباشد.
یافتهها: نتایج نشان میدهد که وضعیت کلی کارایی شعب مورد بررسی چندان مطلوب نیست؛ بهطوریکه تنها %12.5 از شعب دارای کارایی کل برابر یا بیشتر از 0.6 بوده و در وضعیت قابل قبول قرار دارند، در حالیکه سایر شعب ناکارا محسوب میشوند. بر اساس ساختار علی-معلولی مدل کارت امتیازی متوازن که بر ارتباط بین چهار حوزه رشد و یادگیری، فرآیندهای داخلی، مشتری و مالی تاکید دارد، میتوان نتیجه گرفت که بهبود کارایی مالی شعب بهعنوان هدف نهایی مستلزم تقویت حوزه رشد و یادگیری است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که شعب در این حوزه در شرایط بسیار نامناسبی قرار دارند. لذا با تمرکز بر آموزشهای هدفمند و ارتقا مهارتهای کارکنان میتوان زمینهساز بهبود عملکرد در این بعد شد و در نهایت، اثربخشی کلی شعب را در سایر حوزهها نیز ارتقا داد.
اصالت/ارزش افزوده علمی: این مطالعه بر اهمیت توجه راهبردی به منابع انسانی در راستای افزایش کارایی سازمانی تاکید دارد.
کلمات کلیدی:
کارت امتیازی متوازن، تحلیل پوششی دادهها، کارایی، ارزیابی عملکردمراجع
- [1] Charnes, A., Cooper, W. W., & Rhodes, E. (1978). Measuring the efficiency of decision making units. European journal of operational research, 2(6), 429–444. https://doi.org/10.1016/0377-2217(78)90138-8
- [2] Banker, R. D., Charnes, A., & Cooper, W. W. (1984). Some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis. Management science, 30(9), 1078–1092. https://doi.org/10.1287/mnsc.30.9.1078
- [3] Baziyad, H., Kayvanfar, V., & Toloo, M. (2024). A data envelopment analysis model for opinion leaders’ identification in social networks. Computers & industrial engineering, 190, 110010. https://doi.org/10.1016/j.cie.2024.110010
- [4] Tsaples, G., & Papathanasiou, J. (2021). Data envelopment analysis and the concept of sustainability: A review and analysis of the literature. Renewable and sustainable energy reviews, 138, 110664. https://doi.org/10.1016/j.rser.2020.110664
- [5] Panwar, A., Olfati, M., Pant, M., & Snasel, V. (2022). A review on the 40 years of existence of data envelopment analysis models: Historic development and current trends. Archives of computational methods in engineering, 29(7), 5397–5426. https://doi.org/10.1007/s11831-022-09770-3
- [6] Chen, Y., Liang, L., & Zhu, J. (2009). Equivalence in two-stage DEA approaches. European journal of operational research, 193(2), 600–604. https://doi.org/10.1016/j.ejor.2007.11.040
- [7] Banker, R. D., Chang, H., Janakiraman, S. N., & Konstans, C. (2004). A balanced scorecard analysis of performance metrics. European journal of operational research, 154(2), 423–436. https://doi.org/10.1016/S0377-2217(03)00179-6
- [8] Kaplan, R. S., & Norton, D. P. (2005). The balanced scorecard: measures that drive performance (Vol. 70). Harvard Business Review Boston, MA, USA. content/uploads/2016/04/11122659/balanced-scorecard-key-performance-indicators.pdf
- [9] Axmann, B., & Harmoko, H. (2024). The assessment model of robotic process automation (RPA) project using benefit study and balanced scorecard (BSC) approach. Tehnički glasnik, 18(2), 246–253. https://doi.org/10.31803/tg-20240416111054
- [10] Kianfar, K., Ahadzadeh Namin, M., Alam Tabriz, A., Najafi, E., & Hosseinzadeh Lotfi, F. (2019). Performance evaluation of banking organizations using the new proposed integrated DEA-BSC model. Journal of modern processes in manufacturing and production, 8(1), 73–90. https://journals.iau.ir/article_591485_bbad313ccb234f7346bc7c77e43fcd84.pdf
- [11] Basso, A., & Funari, S. (2020). A three-system approach that integrates DEA, BSC, and AHP for museum evaluation. Decisions in economics and finance, 43, 413–441. https://doi.org/10.1007/s10203-020-00298-4